|
|
Гісторыя:
КАМЕННЫ ВЕК:
100 - 35 тыч.год таму - Пранікненне на тэрыторыю Беларусі першабытнага чалавека - неандэртальца. Першабытныя стаянкі знойдзены каля вёсак "Подлужье" (Чачэрскі р-н), Абідавічы (Быхаўскі р-н), Свяцілавічы (Веткаўскі р-н).
35 - 10 тыс. год таму - Паступовая засяленне старажытным чалавекам сучаснага тыпу (краманьёнцам) Цэнтральнай і Паўднёвай часткі Беларусі. З адступленнем ледавіка краманьёнцы сяліліся ўздоўж вялікіх рэк. На месцах доўгачасовага пражывання чалавек будаваў хаты з шкілетаў буйных жывел (мамант, шарсцісты насарог). Архіелагі лічаць, што ў старажытнакаменным (палеаліце) і новакаменным (неаліце) існавала больш за 10 архіялагічных культур.
26 тыс. год таму - Існавала адна з самых старажытных стаянак чалавека поздняга этапа палеаліта на тэрыторыі Беларусі, каля вёскі Юровічы Калінкавічскага р-на Гомельскай воласці.
24 - 23 тыс. год таму - Існавала адна з самых найбольш старажытных стаянак чалавека поздняга этапа палеаліта, знойдзеная каля вёскі Бердыж Чачэрскага р-на Гомельскай воласці. Тут былі знойдзены рэшткі дамоў зробленых з касцей маманта.
12 - 8 тыс. год таму - Па верхнім Падняпроўі і Посожжы жілі плямены грэнскай (атрымалі назву ад урочышча Грэнск каля вёскі Варонаўка Кармянскага р-на) археалагічнай культуры.
12 - 9 тыс. год таму - На тэрыторыі Заходняга Палесся, Валыні, ля вытокаў Немана і Віслы жілі плямёны свідэрскай археалагічнай культуры (атрымалі назву ад вёскі Свідры Вельке на месцы сутоку рэк Свідры і Віслы).
11 - 7 тыс. год таму - У час мезаліту (сярэднекаменны век) адбыўся пераход ад палеаліта да неаліта. У мезаліце старажытны чалавек поўнасцю засяліў тэрыторыю Беларусі, прыручыў сабакы, вынайшоў лук і стрэлы. Пачалі развівацца пахавальныя абрады, рэлігія, першабытнае мастацтва. На тэрыторыі Беларусі заснавана больш за 100 стаянак і пасяленняў гэтай эпохі. На паўднёвым усходзе сфарміраваўся і жыў племянны хаўруз сожскай археалагічнай культуры.
9 - 8 тыс. год таму - На поўначы Беларусі назіраецца пранікне археалагічнай культуры маглемазэ (назва ад урочышча на выспе Зеландыя) іх лічаць прыемнікамі свідзерскай культуры.
На прыканцы 5 - пачатку 2 тысячагоддзя да н.э. - Пачатак неаліта на тэрыторыі Беларусі. На працягу гэтай эпохі старажытны чалавек пачаў пераходзіць ад рыбалоўства, палявання і збіральніцтва да земляробства і жывёлагадоўлі. Пачалі карыстацца керамічным посудам, далей эвалюцыю грамадства пачала паскарацца, выклікая значныя змены ва ўсіх сферах быта; навукоўцы далі назву гэтаму этапу - "неалітычная рэвалюцыя". На тэрыторыі Беларусі ўжо налічвалася каля 600 паселішч.
3 - 1 тысячагоддзе да н.э. - Існавалі найстаражытнейшыя шахты па здабычы крэмня ў Ваўкавыскім р-не, на беразе ракі Рось.
БРОНЗАВЫ ВЕК:
Мяжа 3 і 2 тысячагоддзя - 6 век да н.э. - Людзі навучыліся выплаўляць першыя металы (медзь і бронза), вырабляць з іх прылады працы, зброю, упрыгожанні. Актыўна развіваецца земляробства і жывёлагадоўля першапачатковы гандаль дэферынцыацыя насельніцтва, умацаванне патрыярхальнага лада. На тэрыторыі Беларусі археолагі выдзяляюць 9 культур бронзавага веку.
ЖАЛЕЗНЫ ВЕК:
8 век да н.э. - 8 век н.э. - Людзі навучыліся дабываць і апрацоўваць жалеза, вырабляць з яго прылады працы, упрыгожанні. На Беларусі жалеза здабывалася з балотнай руды ў пячах-домніцах. З павялячэннем жалезных прылад працы атрымлівае распаўсюджанне ляднае земляробства. Развіваецца рамесніцтва: апрацоўка жалеза, дрэва, косці, пляценне, ткацтва, ганчарства. Людзі пачалі будаваць больш складаныя драўляныя дамы і гаспадарчыя пабудаванні. З мэтай аховы сваіх паселішч людзі ўзводзілі ахоўныя збудаванні - гарадзішчы. Да нашага часу захавалася больш за 1000 гарадзішч.
6 - 9 века - Развіцце пашаннага земляробства, гадндаль і іншыя формы связі з суседнімі народамі. Радавая абшчына замяняецца сельскай - грамадой. Назіраюцца характэрныя прызнакі ранняга феадалізма паралельна з патрыархальным рабствам. Усходнія славянскія народы фарміруюць першыя палітычныя аб'яднанні - княствы( дулебы, крывічы, дрыгавічы, радзімічы), на поўдні - драўляне, валыняне, на паўднёвым захадзе - балтскае плямя ятвягаў.
7 век - Першыя летапісныя сведкі пра племянны хаўрус дулебаў, якія моцна пацярпелі ад набегаў авараў.
9 ВЕК:
859 г. - Першыя летапісныя сведкі пра племянны хаўрус крывічоў.
862 г. - У першай старажытнарускай летапісі "Аповед часовых лет" першы успамін пра гарады: Полацак, Кіеў, Ноўгарад. Полацак успамінаецца як цэнтр крывічоў-палачан і Полацкага княства, якое існавала на тэрыторыі сучаснай Віцебскай і поўначы Менскай воласцей. Горад быў заснаваны на рацэ Палота на месцы сутокі з Заходняй Дзвіной. Хуткаму эканамічнаму росту і культурнаму развіццю Полацака садзейнічала эканамічна выгаднае размяшчэнне на гандлёвым шляху "з вараг у грэкі". Полацкае княства - адно з першых дзяржаўных утварэнняў усходніх славян.
865 г. - Першыя летапісныя сведкі пра г. Смаленск як адзін з цэнтраў крывічоў.
Дружына Кіеўскіх князёў Аскольда і Діра прыйшла на бераг рагі Палоты і шмат учынілі зла палачанам.
? - 879 г. - Княжанне ў Ноўгарадзе і прыналежных яму зямель першага варажскага князя Рурыка, заснавальніка дынастыі Рурыкавічаў.
882 - 912 г. - Княжанне ў Кіеве Алега.
885 г. - паход кіеўскага князя Алега на землі радзімічаў, жыўшых у басейне ракі Сож.
другая палова 9 века - Утварэнне Кіеўскай Русі - усходнеславянскай дзяржавы, у склад якой у розныя часы ўваходзілі і беларускія землі. Кіеўская Русь - значны этап у фарміраванні беларускай, украінскай і расейскай народнасцей.
10 ВЕК:
907 г. - Удзел радзімічаў, крывічоў і дулебаў у паходзе кіеўскага князя Алега на сталіцу Візантыйскай Імперыі Канстанцінопаль, які плаціў дань і Полацку.
912 - 945 г. - княжанне ў Кіяве Ігара (сына Рурыка).
944 г. - Удзел крывічоў у паходзе Ігара на Візантыю.
945 - 972 г. - княжанне ў Кіяве Святаслава (сына Ігара і Вольгі).
947 г. - Першыя сведкі у мясцовай хроніке пра горад Віцебск, як цэнтр крывічы.
сярэдзіна 9 века - Заснавана Полацкае княства. Яго першым гістарычна вядомым князем быў Рагвалод. Найбольш значныя пытанні палачане вырашалі на вечы, якое абмяжоўвала ўладу князя. На вечы вырашаліся такія пытанні як выбранне, назначэнне і выгнанне князёў.
960 -я - 980 годы - Княжанне ў Полацку князя Рагвалода, заснавальніка дынастыі Рагвалодавічаў.
980 г. - Полацак захапіў ноўгарадскі князь Уладзімір Святаслававіч; ён забіў Рагвалода і іх сыноў, а на полацкай князёўне Рагнедзе ён ажаніўся.
980 г. - Першыя летапісныя сведкі пра горад Тураў (зараз гарадскі пасёлак на рацэ Прыпяць у Жыткавічскам р-не) і Тураўскаё княства начале з легендарным князем Турам.
980 - 1015 годы - княжанне Ўладзіміра Святаслававіча ў Кіяве.
983 г. - Першы летапісны ўспамін пра яцвягаў, якія жілі ў міжрэччы Немана і Заходняга Буга.
983 г. - Паход Уладзіміра Святаслававіча на яцвягаў.
984 г. - Паход Уладзіміра Святаслававіча на радзімічаў, бітва на рацэ Пяшчань.
каля 985 - 988 г. - Першыя летапісныя сведкі пра горад Заслаўе (Ізяслаў) і пачатак княжання тут Ізяслава, сына Рагнеды, сасланага ў Заслаўе з-за спробы яго маці забіць тырана Ўладзіміра Святаслававіча.
ўверх | Наступная частка гісторыі
|
|